In de Naam van Allāh, de Meest Barmhartige, de Meest Genadevolle.
Allāhumma ṣalli wa sallim wa bārik ‘alā Sayyidinā Muḥammad.

بسم الله رحمن الرحيم

اللهم صل وسلم وبارك على سيدنا محمد

𝗥𝗮𝗺𝗮𝗱̣𝗮̄𝗻: een maand van terugkeer tot de Barmhartige

Inmiddels is al bijna de helft van de Ramaḍān aan ons voorbijgevlogen, alle lof behoort toe aan de Schepper die ons in staat heeft gesteld om deze maand te mogen bereiken! Moge deze Ramaḍān ons verlichten en ons begrip en oordeel tussen goed en kwaad en tussen waarheid en onwaarheid zuiveren! Moge Allāh de Allerhoogste ons leiden naar het rechte pad waarop Hij zijn genade heeft geschonken! Moge Allāh de Barmhartige diegenen die de intentie hadden om deze Ramaḍān te vasten en dank te betuigen, maar die niet de kans hebben gekregen om de maand te bereiken op basis van de intentie alsnog rijkelijk belonen.

Om leden als ook niet-leden te helpen met de voorbereidingen van de Ramaḍān, hebben wij getracht om een nuttige lezing te organiseren. Met niemand minder dan ustādh Zekeriya Budak, moge Allāh ‎ﷻ hem behouden, hebben wij mogen stilstaan bij de vele wijsheden die de Ramaḍān met zivh meedraagt.

Hoe bereid ik me voor op de Ramaḍān? Hoe waren de metgezellen van de Profeet ﷺ gewend om zich voor te bereiden? Wat deden zij precies en hoe kunnen wij dat op dit moment implementeren? Ken ik de regels m.b.t. het vasten eigenlijk wel? Hoe kan ik me zowel lichamelijk als spiritueel voorbereiden? Al deze vragen zijn tijdens de lezing aanbod gekomen. Voor diegenen die het graag willen nalezen of die er helaas niet aanwezig bij konden zijn, voor jullie hier in shā’a Allāh nogmaals enkele wijsheden van de Ramaḍān.

‘’𝘖 𝘫𝘶𝘭𝘭𝘪𝘦 𝘥𝘪𝘦 𝘨𝘦𝘭𝘰𝘷𝘦𝘯! 𝘏𝘦𝘵 𝘷𝘢𝘴𝘵𝘦𝘯 𝘪𝘴 𝘫𝘶𝘭𝘭𝘪𝘦 𝘷𝘦𝘳𝘱𝘭𝘪𝘤𝘩𝘵, 𝘻𝘰𝘢𝘭𝘴 𝘩𝘦𝘵 𝘰𝘰𝘬 𝘷𝘦𝘳𝘱𝘭𝘪𝘤𝘩𝘵 𝘸𝘢𝘴 𝘷𝘰𝘰𝘳 𝘥𝘦𝘨𝘦𝘯𝘦𝘯 𝘥𝘪𝘦 𝘷𝘰𝘰𝘳 𝘫𝘶𝘭𝘭𝘪𝘦 𝘸𝘢𝘳𝘦𝘯, 𝘩𝘰𝘱𝘦𝘭𝘪𝘫𝘬 𝘻𝘶𝘭𝘭𝘦𝘯 𝘫𝘶𝘭𝘭𝘪𝘦 𝘈𝘭𝘭𝘢̄𝘩 𝘷𝘳𝘦𝘻𝘦𝘯.’’ [2:183]

Ramaḍān

Het woord Ramaḍān komt van het stamwoord ر-م-ض‎ (r-m-ḍ), wat zich vanuit het Arabisch laat vertalen naar ‘’schroeiende hitte’’. De disciplinering van de nafs die centraal staat in deze maand bewerkstelligt als het ware cupellatie – het proces waarin goud en zilver middels hitte worden gescheiden van onedele metalen – van onze zielen. We zuiveren onze harten en onze zonden laten wij in as achter.

Ramaḍān is de maand waarin de Qurān als leidraad voor de gehele mensheid is geopenbaard. Deze gezegende gast staat in het teken van bewustwording. Het vasten hierin is een sleutel tot ware, oprechte, krachtige en alomvattende dankbetuiging. De Heerschappij van Allāh en het dankzeggen voor wat Hij ons geeft zijn enkele zaken waar gelovigen in deze maand bewuster van worden.

Buiten deze maand zijn de meeste mensen nauwelijks in staat om de echte waarde van de vele gunsten die Allāh ons heeft geschonken in te zien. Onze continue verzadiging maakt dat wij ons de begunstiging van een glas water niet meer in zien. Echter, op het moment van het breken van het vasten getuigt het smaakvermogen van datzelfde glas water in de ogen van een gelovige een waardevolle gunst van Allāh.

Toenadering tot Allāh

Met het arriveren van onze eervolle gast, lees het aanbreken van de Ramaḍān, zijn wij geneigd om onze mooiste kleren aan te trekken en ons duurste servies op tafel te zetten. Is dat echter wat ons een goede gastheer of gastvrouw maakt? Dienen wij niet eerst te checken of onze basis in orde is, alvorens wij ons storten op de extra’s?

In een hadith al-Qudsī lezen wij:

𝘈𝘣𝘶̄ 𝘏𝘶𝘳𝘢𝘺𝘳𝘢 𝘩𝘦𝘦𝘧𝘵 𝘰𝘷𝘦𝘳𝘨𝘦𝘭𝘦𝘷𝘦𝘳𝘥 𝘥𝘢𝘵 𝘥𝘦 𝘉𝘰𝘰𝘥𝘴𝘤𝘩𝘢𝘱𝘱𝘦𝘳 𝘷𝘢𝘯 𝘈𝘭𝘭𝘢̄𝘩 ﷺ 𝘻𝘦𝘪:

𝘈𝘭𝘭𝘢̄𝘩 𝘻𝘦𝘪: “… 𝘌𝘯 𝘦𝘳 𝘪𝘴 𝘯𝘪𝘦𝘵𝘴 𝘸𝘢𝘢𝘳𝘮𝘦𝘦 𝘔𝘪𝘫𝘯 𝘥𝘪𝘦𝘯𝘢𝘢𝘳 𝘥𝘪𝘤𝘩𝘵𝘦𝘳 𝘣𝘪𝘫 𝘔𝘪𝘫 𝘬𝘢𝘯 𝘬𝘰𝘮𝘦𝘯 𝘥𝘢𝘯 𝘥𝘰𝘰𝘳 (𝘩𝘦𝘵 𝘷𝘦𝘳𝘳𝘪𝘤𝘩𝘵𝘦𝘯 𝘷𝘢𝘯) 𝘥𝘢𝘵𝘨𝘦𝘯𝘦 𝘸𝘢𝘵 𝘐𝘬 𝘩𝘦𝘮 𝘩𝘦𝘣 𝘰𝘱𝘨𝘦𝘭𝘦𝘨𝘥. 𝘌𝘯 𝘔𝘪𝘫𝘯 𝘥𝘪𝘦𝘯𝘢𝘢𝘳 𝘣𝘭𝘪𝘫𝘧𝘵 𝘴𝘵𝘦𝘦𝘥𝘴 𝘥𝘪𝘤𝘩𝘵𝘦𝘳 𝘣𝘪𝘫 𝘔𝘪𝘫 𝘬𝘰𝘮𝘦𝘯 𝘥𝘰𝘰𝘳 (𝘩𝘦𝘵 𝘷𝘦𝘳𝘳𝘪𝘤𝘩𝘵𝘦𝘯 𝘷𝘢𝘯) 𝘰𝘱𝘵𝘪𝘰𝘯𝘦𝘭𝘦 𝘥𝘢𝘥𝘦𝘯 𝘷𝘢𝘯 𝘢𝘢𝘯𝘣𝘪𝘥𝘥𝘪𝘯𝘨, 𝘵𝘰𝘵𝘥𝘢𝘵 𝘐𝘬 𝘩𝘦𝘮 𝘭𝘪𝘦𝘧𝘩𝘦𝘣. 𝘞𝘢𝘯𝘯𝘦𝘦𝘳 𝘐𝘬 𝘩𝘦𝘮 𝘭𝘪𝘦𝘧𝘩𝘦𝘣, 𝘥𝘢𝘯 𝘻𝘢𝘭 𝘐𝘬 𝘻𝘪𝘫𝘯 𝘨𝘦𝘩𝘰𝘰𝘳 𝘻𝘪𝘫𝘯 𝘸𝘢𝘢𝘳𝘮𝘦𝘦 𝘩𝘪𝘫 𝘩𝘰𝘰𝘳𝘵 𝘦𝘯 𝘻𝘪𝘫𝘯 𝘻𝘪𝘤𝘩𝘵 𝘸𝘢𝘢𝘳𝘮𝘦𝘦 𝘩𝘪𝘫 𝘻𝘪𝘦𝘵 𝘦𝘯 𝘻𝘪𝘫𝘯 𝘩𝘢𝘯𝘥 𝘸𝘢𝘢𝘳𝘮𝘦𝘦 𝘩𝘪𝘫 𝘵𝘰𝘦𝘴𝘭𝘢𝘢𝘵 𝘦𝘯 𝘥𝘦 𝘷𝘰𝘦𝘵 𝘸𝘢𝘢𝘳𝘮𝘦𝘦 𝘩𝘪𝘫 𝘭𝘰𝘰𝘱𝘵. 𝘌𝘯 𝘢𝘭𝘴 𝘩𝘪𝘫 𝘔𝘪𝘫 𝘸𝘢𝘵 𝘷𝘳𝘢𝘢𝘨𝘵, 𝘥𝘢𝘯 𝘻𝘢𝘭 𝘐𝘬 𝘩𝘦𝘮 (𝘥𝘪𝘵) 𝘻𝘦𝘬𝘦𝘳 𝘨𝘦𝘷𝘦𝘯. 𝘌𝘯 𝘢𝘭𝘴 𝘩𝘪𝘫 𝘵𝘰𝘦𝘷𝘭𝘶𝘤𝘩𝘵 𝘵𝘰𝘵 𝘔𝘪𝘫 𝘻𝘰𝘦𝘬𝘵, 𝘥𝘢𝘯 𝘻𝘢𝘭 𝘐𝘬 𝘩𝘦𝘮 (𝘥𝘪𝘵) 𝘨𝘦𝘷𝘦𝘯.’’

𝘚̣𝘢𝘩̣𝘪̄𝘩̣ 𝘢𝘭-𝘉𝘶𝘬𝘩𝘢̄𝘳𝘪̄ 6502

Voorts horen wij te beginnen met het controleren of wij onze farḍ (verplichtingen) nakomen: Verrichten wij onze gebeden op tijd? Hebben wij gemiste vastendagen ingehaald? Geven wij aalmoezen aan behoeftigen? Hebben wij de intentie om eenmaal in ons leven op Ḥadj te gaan? Zijn wij goed voor onze ouders? Onderhouden wij familiebanden?

Als wij met een ‘’ja’’ kunnen antwoorden op deze vragen, kunnen wij verder kijken naar de ‘’optionele daden van aanbidding’’. We doen een schepje bovenop onze farḍ. Zo kunnen wij onze avonden vullen met de tarāwīḥ gebeden naast onze vaste vijf gebeden over de dag. Ook kunnen wij onze vrijgevigheid tonen door meer te schenken aan de armen dan het vaste percentage van 2,5% dat wij horen af te staan.

Niveaus van vasten

De toevoeging van deze extra’s, mits deze voortkomen uit oprechtheid, doen het niveau van het vasten stijgen. Volgens imām al-Ghazālī, moge Allah hem genadig zijn, zijn er drie niveaus van vasten. De ‘’normale’’ moslims zijn diegenen die hun begeertes in bedwang houden door overdag niet te eten, niet te drinken en geen seksuele contacten te hebben. De ‘’bijzondere’’ moslims zijn diegenen die vasten met hun ogen (niet naar verboden zaken kijken), met hun oren (niet luisteren naar roddels), met hun tong (geen leugens vertellen), met hun handen (geen geweld gebruiken) en met hun voeten (weglopen van een zondige plek). Tot slot zijn er de ‘’speciale’’ dienaren die vasten met hun geest, hun verstand en hun hart. Deze dienaren ontkoppelen zich van het wereldse en geraken zelfs in hogere sferen. In onze lekenoren klinkt dit mysterieus, ondoorgrondelijk, ongrijpbaar. Toch hebben ook wij, de ‘’normale’’ moslims, de potentie om dit niveau te bereiken.

Het geheim hierachter is al eerder aan bod geweest: een onomstotelijke bewustwording van en dankbetuiging tegenover de gunsten van Allāh. Een prachtige doch simpele manier om dit ten uitvoer te brengen is door het verrichten van dhikr. Dhikr omvat niet alleen het meermaals herhalen van subḥānAllāh, Allāhu akbar, lā ilāha illā allāh, alḥamdulillāh en astaghfirullāh. Het omvat ook het herdenken van Allāh middels zijn 99 Schone Namen. Het omvat ook het reciteren van de Qurān, immers zijn dat de Woorden van Allāh. Laten wij daarom deze vastenmaand onze tongen beroven van voedsel en van valse en nutteloze spraak en laten wij deze bevochtigen met de gedenking van Allāh ‎ﷻ.

Ya Rabb! U bent ar-Razzaq (de Voorziener) en al-Muqit (de Onderhouder). Voorzie en onderhoud diegenen die op dit moment weinig voor handen hebben. Sta hen bij en schenk hen sabr. Als U hen niet voorziet, wie zou hen dan kunnen voorzien?

O Draaier van de harten, laat onze harten niet afdwalen van de waarheid, nadat U deze heeft geleid en schenk ons van Uw zijde Genade! Want waarlijk, U bent al-Wahhab (de Genadige Schenker)!

U bent al-Ghaffar (het Oneindige Vergever), en wij zijn behoeftig opzoek naar Uw Vergeving. Laat onze aanbiddingen in deze gezegende maand een middel zijn dat U ons vergeeft!

Ya Rabb! U bent al-Mu’izz (de Schenker van Eer), laat ons geen eer anders dan uit de islām proberen te halen en verneder ons niet nadat U ons heeft geleid!

Laat deze Ramaḍān een middel zijn voor onze armoedige zielen om terug te keren naar U en leidt ons allen naar het rechte pad!